انواع فرش های ایران
انواع فرش ایرانی را از نظر بافنده می توان به دو نوع فرش دستباف و فرش ماشینی تقسیم کرد. این دو نوع فرش ایرانی به لحاظ الیاف، قیمت، شکل ظاهری، کیفیت، طرح، جنس نخ، وزن و غیره تفاوت زیادی با هم دیگر دارند.
انواع فرش ایرانی
توضیح مختصر فرش ماشینی
یکی از انواع فرش های ایرانی فرش ماشینی است که بافنده آن ماشین ها هستند. عمر صنعت فرش ماشینی را می توان تقریبا 40 سال تخمین زد. این نوع از فرش ها نیز انواع مختلفی دارند و با توجه به عواملی مانند طرح، رنگ بندی، شانه، تراکم، جنس نخ و غیره با همدیگر تفاوت دارند.
برای مثال، انواع فرش ماشینی را می توان از نظر شانه به موارد زیر دسته بندی کرد: 700 شانه، 900 شانه، 1200 شانه. شانه در فرش ماشینی به تراکم عرضی فرش اطلاق می شود. به عبارت دیگر می توان شانه را تعداد ریشه ها و یا گره ها در یک متر از عرض شانه تعریف کرد.
تفاوت فرش ماشینی و فرش دستباف
فرش ماشینی در مقایسه با فرش دستباف ارزان تر است. مهم ترین فاکتور تاثیرگذار بر تفاوت قیمت بین انواع فرش ایرانی دستباف و ماشینی این است که فرش دستباف حاصل دستان هنرمندانی است که هر کدام از گره های فرش را با حوصله و ظرافت بافته اند. در حقیقت، فرش دستباف، در کنار ارزش مادی، از ارزش هنری بسیار بالایی نیز برخوردار است.
از دیگر عوامل موثر بر این تفاوت قیمت می توان به جنس الیاف، نحوه رنگ رزی الیاف، طرح و نقشه، تعداد گره ها و غیره اشاره کرد. فرش دستباف از الیاف طبیعی، مانند پشم و ابریشم، بافته می شود. این الیاف را به شیوه ای کاملا سنتی و طبیعی رنگ رزی می کنند. همچنین، تعداد گره ها در فرش دستباف به آفرینش طرحی منحصر به فرد و با جزئیات بالا و ظریف منجر می شود.
یکی دیگر از فاکتور های مهم در تفاوت بین انواع فرش ایرانی دستباف و ماشینی مسئله قدمت است. یک فرش ماشینی با گذشت زمان مستعمل می شود و ارزش مادی خود را از دست می دهد. در حالی که هر چقدر از قدمت فرش دستباف بگذرد، ارزش مادی و هنری آن روز به روز بیشتر و بیشتر خواهد شد.
گبه
تفاوت گبه، قالی و قالیچه
در این قسمت می خواهیم اطلاعاتی را در رابطه با ویژگی های انواع فرش ایرانی، یعنی گبه، قالی و قالیچه، در اختیار تان قرار دهیم.
- گبه: امروزه، معنای لغوی گبه زمخت و ضخیم است. جنس گبه دقیقا همان جنس قالی است. از نظر شکل ظاهری نیز کوچک تر از قالی می باشد و دارای پرز های بلندتری نیز است. خاستگاه گبه را می توان ایلات قشقایی و بختیاری دانست. از دیگر مراکزی که گبه می بافتند می توانیم به شهرستان کهگیلویه، برازجان، باشت، دو گنبدان و غیره اشاره کرد.
نرمی گبه به دلیل شمار پود بیشتر آن است. گاهی تعداد پود در برخی از انواع گبه ها در هر رج از سه به هشت می رسد. گبه را به دو صورت ماشینی و دستباف می توان خریداری کرد. در گبه دستباف ارزش هنری و اصالت آن حفظ شده است. در حالی که گبه های ماشینی مانند تمام فرش های ماشینی مستعمل و به مرور زمان خراب می شوند.
- قالی: قالی به فرش هایی اطلاق می شود که با ابعاد خاصی همراهند. از ابعاد قالی می توان به موارد زیر اشاره کرد: 2 در 3، 3 در 4 و 4 در 6 متر. در بین این سایز ها ابعاد کوچکتر را قالی کوچک، ابعاد متوسط را قالی متوسط و ابعاد بزرگتر را قالی بزرگتر می نامند. قالی ها در انواع دستباف و ماشینی موجود هستند. از انواع قالی دستباف به لحاظ جنس نخ صرفا به موارد زیر اشاره می کنیم:
- قالی پشم: تار و پود این نوع از قالی ها از پشم تشکیل شده اند. این نوع قالی ها به دلیل استفاده از پشم، درشت بافت هستند. قالی پشم وزن زیادی دارد و در مقایسه با قالی ابریشم قیمت کمتری دارد.
- قالی تمام ابریشم: تار و پود این نوع از قالی ها از ابریشم خالص تشکیل شده اند. از آنجایی که ابریشم نخی بسیار ظریف است، قالی های تمام ابریشم ریز بافت هستند. این قالی گران تر است.
- قالی گل ابریشم: در قالی گل ابریشم صرفا برای بافتن نقش های ظریف از ابریشم استفاده می کنند و چله این نوع قالی از جنس پشم است.
قالی
- قالیچه: قالیچه یکی از انواع فرش ایرانی است که مساحتش معمولا کم تر از چهار متر است. رایج ترین ابعاد قالیچه عبارتند از: 5/1 در 5/2 متر، 40/1 در 20/2. در صورتی که قالیچه ریز بافت باشد، آن را پرده ای می نامند. البته نوع دیگری نیز وجود دارد که به آن سجاده ای و یا دو ذرعی می گویند که 3 متر و در ابعاد 20/2 در 40/1 به فروش می رسند.
از مدل های دیگر قالیچه می توان به قالیچه های گرد در اندازه های مختلف نیز اشاره کرد.
خریداران محترم و دوستداران انواع فرش ایرانی می توانند با توجه به بودجه و سلیقه شان اقدام به خرید انواع فرش ایرانی دستباف و ماشینی در ابعاد، طرح ها و رنگ های متنوع کنند.